Bošnjaci su velikosrpska frustracija i najveći krivci njihovom neostvarenom snu
Za STAV piše: Dr. sci. Rifat REDŽOVIĆ
{module Oglas 1 – 2020}
Parlamentarni izbori u Crnoj Gori od prije nekoliko dana otvorili su mnoga pitanja pa se Balkan ponovo vraća kao vruća tema u međunarodnim odnosima. Izbori sami po sebi i ne bi bili previše zanimljivi koliko su interesantne postizborne kalkulacije od kojih će zavisiti odnosi u regiji kao i strategije velikih sila na Balkanu, njihovo taktiziranje kroz pitanja vojnih, civilizacijskih i političkih tema. Krucijalna stvar koja je evidentna i koja izaziva najviše pažnje odnosi se na bojazan hoće li i poslije konstituiranja parlamentarne većine Crna Gora nastaviti put evroatlantskih integracija ili će se vratiti natrag na put kojim je sa Srbijom u bliskoj prošlosti koračala.
Osnovna pitanja i zebnja u široj regiji, a ne samo u Crnoj Gori, odnose se na mogućnost pokušaja negiranja njenog suvereniteta, pitanje njenog članstva u NATO paktu, pitanja pokušaja redefiniranja odnosa na Balkanu i formiranje nekakvih drugačijih državnih i vojnih saveza koji bi bili realna prijetnja za većinu država koje su se osamostalile izlaskom iz Jugoslavije. Mnogo je pitanja na koja ne možemo dati tačne odgovore, ali možemo iznijeti zapažanja koja se zasnivaju na činjenicama i koja su u velikoj mjeri izvjesna, koja imaju smisla i koja se tiču svih nas koji živimo na ovim prostorima.
{module Oglas 0 – 2020}
U cijeloj ovoj priči oko izbora u Crnoj Gori glavni akteri nisu ostrašćene političke partije u Crnoj Gori već se glavni akteri, po našem mišljenju, nalaze izvan Crne Gore koji vuku konce u želji da se Crna Gora ustroji po njihovim mjerilima. S jedne strane imamo savez velikosrpske ideje i Rusije koja daje podršku toj ideji u nadi da će tako dobiti izlaz na toplo more i s druge strane imamo savez proevropskih ideja i NATO-a, koji se lagano učvršćuje na Balkanu. Ideja velikosrpske politike nalazi se pred historijskom raskrsnicom i mnogi su mišljenja da je sada posljednja prilika da se ideja “Velike Srbije” može ostvariti s obzirom na definitivno “izgubljeno” Kosovo i pokušaj nadoknade na račun teritorija u Crnoj Gori i Bosni i Hercegovini.
Glavnu prepreku ostvarenju ovakve “Velike Srbije” ovi ideolozi vide u Bošnjacima kao glavnim krivcima neostvarenog im cilja i ulozi koju su Bošnjaci imali u Crnoj Gori i Bosni i Hercegovini i stjecanju njihove neovisnosti kao i njihove evroatlantske orijentacije. Nije sporno da će i prilikom konstituiranja i ove i budućih crnogorskih parlamentarnih koalicija Bošnjaci imati ključnu ulogu i otud veliki animozitet i presija nad Bošnjacima od provelikosrpskih simpatizera. Kada su u pitanju Bosna i Hercegovina i Bošnjaci kao njeni hiljadugodišnji čuvari s kojim se velikosrpska ideologija stoljećima borila, imamo situaciju da se Bošnjaci zaista javljaju kao velikosrpska frustracija i da su najveći krivci njihovom neostvarenom snu.
S obzirom na to da se prostor zamišljene “Velike Srbije” i same Srbije smanjio i osamostalio, mitski sanjari svoje su aspiracije usredsredili prema prostorima koje naseljavaju Bošnjaci. Ako pažljivo promatramo događaje, ne možemo a ne primijetiti da se velikosrpska ideja forsira preko Srba koji žive u Crnoj Gori i Bosni i Hercegovini iz prostog razloga što ideja Velike Srbije nema prevelikog uporišta niti dovoljnog potencijala u samoj Srbiji. Nove generacije Srba imaju druga očekivanja od života i ne žele ratovati po zemljama koje nisu njihove. Nisu slučajno velikosrpski ideolozi odabrali Srpsku pravoslavnu crkvu i Amfilohija kao glavne aktere velikosrpske priče, kao vjerne pratioce četništva koje ima jaku logistiku na sjeveru Crne Gore, tako da su Bošnjaci koji tamo žive prvi na udaru i već trpe napade.
Uloga velikosrpskih pristalica u Crnoj Gori jeste da se krene u destabiliziranje Crne Gore, što bi bio signal za Srbe iz Bosne i Hercegovine da krenu u isti posao i u Bosni i Hercegovini. Ovakva promišljanja proizlaze iz djelovanja velikosrpskih političara i medijske propagande njihovih ideja u Srbiji, Bosni i Hercegovini i Crnoj Gori. Ipak, iako se krenulo u destabiliziranje Crne Gore i Bosne i Hercegovine, od velikosrpske projekcije neće biti ništa zbog trenutnih okolnosti koje streme boljem socioekonomskom položaju stanovništva na Balkanu i uvjerenju da mir nema alternativu. Put Crne Gore put je evroatlantskih integracija, Bosne i Hercegovine također, Kosovo, Sjeverna Makedonija i Albanija nedvosmisleno su na tom putu i jedino Srbija ima nekakvu kalkulaciju da putem destabilizacije regije može nešto dobiti.
{module Oglas 2 – 2020}
Da se vratimo Crnoj Gori i izborima u njoj. Mnogi su iznenađeni slabijim rezultatom Đukanovićevog DPS-a. On je ipak i ovaj put pobjednik izbora u Crnoj Gori tako da će DPS ipak biti najozbiljniji kandidat za konstituiranje buduće Vlade. Crna Gora s Đukanovićem ili bez njega ima trasiranu evropsku stazu kojom će ići većina građana Crne Gore. Stratezi velikosrpske priče u Crnoj Gori ne mogu računati na više od 30 posto podrške u biračkom tijelu. Takva je situacija i u Bosni i Hercegovini, i to je činjenično stanje koje se uz bilo kakve manipulacije i uporna kidisanja ne može promijeniti. Uzaludno je velikosrpsko uvjeravanje mladih ljudi u Srbiji u priče o navodnoj ugroženosti Srba van Srbije jer većina građana Srbije zna da manjina ne može vladati većinom, da to nije demokratski princip, da pravo na slobodu imaju svi u stabilno uređenim društvima te da i sami streme proevropskim idejama.
Sama ova priča u vezi s izborima u Crnoj Gori i bojazan da se krene u destabiliziranje regije nema utemeljenja iz prostog razloga što pitanje Balkana prevazilazi granice istog i što ono postaje evropsko, a ne rusko pitanje, tako da je i najjači vojni savez na planeti garant poštivanja međunarodnog prava i stabilnosti regije. Težnja Rusa da preko “srpskog pitanja” prošire svoje prisustvo na Balkanu nije nikakva nepoznanica za zapadne moćnike i oni znaju kako to osujetiti. Ono što nas Bošnjake hrabri u ovom trenutku jeste usaglašena reakcija svih ključnih bošnjačkih političkih prvaka u regiji i situacija u kojoj smo postigli ujednačeno mišljenje i hrabar pristup. Zapad je svjestan da su Bošnjaci stabilizirajući faktor na Balkanu s visokim stepenom afiniteta ka pravim ljudskim vrijednostima.
Izvor: Stav.ba